هر کسی کابوس می‌بیند. با ترس از خواب می‌پرید و در رختخواب می‌نشینید، قلبتان به‌شدت می‌زند، و پیشانیتان عرق کرده است. اگر بچهٔ کوچکی بودید، واقعاً می‌ترسیدید، اما با رفتن کابوس، شما فقط تعجب می‌کنید و به فکر می‌افتید که چگونه مانع تکرار آن شوید. به احتمال زیاد این کابوس دیدن شما ناشی از کمی تنش روانی است یا شاید عارضهٔ جانبی قرص فشار خونتان است.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز  ،  روان‌شناسان و متخصصان خواب در مورد اینکه خواب دیدن بازتاب اختلالات هیجانی است توافق کامل ندارند. بعضی می‌گویند نتیجهٔ فعالیت‌های امواج پراکندهٔ مغزی است که مغز در حال خواب می‌خواهد آنها را منظم کند. برخی هم چیزهای دیگری را – مثل تأثیرات قدیمی، ترس و هوس سرکوب شده، و پاسخ‌های نمادین – در آن می‌بینند. عده‌ای نیز به چیز بینابین اینها اعتقاد دارند. حیوانات هم خواب می‌بینند، ولی ما نمی‌دانیم آن را چگونه تجزیه و تحلیل می‌کنند.

با این همه، افراد تحت تنش روانی بیشتر دچار کابوس می‌شدند. کابوس مانند حملات اضطراب به هنگام خواب است و علامت یک بیماری نیست.

– درمان کابوس دیدن
خود را نگران نکنید. کابوس معمولاً نشانه‌ای از یک بیماری یا اختلال روانی نیست.
خیال کودکان را راحت کنید. به کودکی که دچار کابوس شده و ترسیده است اطمینان دهید که چیزی نشده و فقط خواب دیده است. کودکان نمی‌توانند به‌خوبی تفاوت بین واقعیت و کابوس را تشخیص دهند. بنابراین، بد نیست که جلو چشمانشان رختخواب و اتاق را وارسی کرده و به آنها نشان دهید که در جای امنی هستند.
لولو در جعبه داروهاست. بسیاری داروها می‌توانند شدت، مقدار، و نوع رویای خواب را تغییر دهند. اولین کار برای فرد دچار کابوس کنترل داروهای مصرفی اوست. تعدادی داروهای ضد فشار خون و تقریباً تمام داروهای بیماری پارکینسون فعالیت هنگام خواب را افزایش داده و باعث دیدن کابوس می‌شوند. اگر چنین داروئی می‌خورید و دچار کابوس می‌شوید، این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
دارو بخورید. پزشکان برای رفع کابوس دیدن معمولاً داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای تجویز می‌کنند. اما این داروها فقط برای کسانی لازم است که کابوس زندگی آنها را به هم ریخته است. متخصصات خواب با این داروها موافق نیستند، چون اینها مرحلهٔ حرکات سریع چشم را در هنگام خوابیدن کم می‌کنند و شما اصلاً خواب نمی‌بینید. استفاده از این داروها مثل شکار گنجشک با مسلسل است.
کابوستان را بازنویسی کنید. وقتی خواب ناراحت‌کننده‌ای دیده‌اید یا کابوستان تکرار می‌شود، خودتان آخر داستان را در بیداری تغییر دهید. با تکرار تمرین خواب تغییر یافته در طی روز وقایع وحشتناک آن را عوض می‌کنید. و شب مغز این تغییرات را در خواب خود اعمال می‌کند.
مشکلتان را بازگو کنید. کابوس ممکن است نشاندهندهٔ وجود ناراحتی‌های هیجانی حل نشده باشد. ببینید مشکلتان چیست و آن را با یک دوست، همکار، یا روان‌پزشک در میان بگذارید.

– بختک
ولی چه باعث می‌شود که شما (یا بیشتر کودکتان) نصف شب جیغ بکشید؟ آیا این هم نتیجهٔ کابوس است؟ به احتمال زیاد نه. این حالت که بختک نام دارد اغلب با کابوس دیدن اشتباه می‌شود و گرچه شبیه به هم هستند، اما کاملاً متفاوتند.
فرد دچار بختک حتی خواب هم نمی‌بیند. بختک شبیه راه رفتن در خواب است، چون هر دو در مرحلهٔ خواب عمیق و بدون خواب دیدن روی می‌دهند.
بر خلاف کسی که کابوس دیده است، فرد دچار بختک بیدار نمی‌شود. در واقع، بیدار کردن او مشکل است. و وقتی بیدار شود، به یاد نمی‌آورد که چه چیز باعث ترس او شده یا حتی نمی‌داند که فریاد کشیده است.
با ملایمت رفتار کنید. بختک بخشی از فرایند بلوغ در نوجوانان است و اغلب اتفاق می‌افتد. بهترین کار این است که او را به آرامی دوباره در رختخواب بخوابانید.
اگر بختک به حد خطرناکی برسد و باعث سلب آرامش دیگران شود، پزشک با تجویز دارو یا رفتار درمانی او را تحت کنترل در می‌آورد.

– چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
– دیدن خواب‌های بد به قدری زیاد یا آزاردهنده است که مانع خواب کافی می‌شود.