GPS یا موقعیت یاب جغرافیایی مخفف كلمات Global positioning system به معناي سيستم تعيين موقعيت جهاني است و عملاً شبكه اي از ماهواره هاست كه براي نقاط مختلف كره زمين مي تواند ارتفاع طول و عرض جغرافيايي را تعيين كند. امروزه GPS بيش از گذشته كاربردي شده و در زندگي روزمره استفاده مي شود به عنوان مثال كامپيوترهاي ناوبري كه روي خودروهاي امروزي نصب شده اند بوسيله سيستم GPS كار مي كنند و مي توانند بهترين مسير را به شما با توجه به موقعيت كنوني اعلام كنند. همينطور به كاربرد آن در تلفن هاي همراه و سيستمهاي ساعت دقيق مي توان اشاره كرد. و سيستم هاي گيرنده رسيور هم به سرعت در حال فراگيري هستند.
براي اينكه GPS بتواند كار كند 24 ماهواره در مدار زمين قرار گرفته اند. هر ماهواره به گونه اي در فضا قرار گرفته كه هر گيرنده روي زمين بتواند با 4 ماهواره ارتباط برقرار كند. هر ماهواره داراي يك كامپيوتر، راديو و يك ساعت خودكار است. اين ساعت از فركانس اتم به جاي كوارتز يا چرخدنده استفاده مي كند چون اتم بسيار دقيق تر است براي محاسبه طول و عرض جغرافيايي حداقل به 3 ماهواره نياز است و اگر ماهواره چهارم در محدوده برد گيرنده باشد آنگاه مي توان ارتفاع از سطح دريا را هم اندازه گرفت. هر چه تعداد ماهواره هاي در دسترس بيشتر باشد دقت محاسبات بيشتر است. امروزه سيستم هاي گيرنده GPS در طيف وسيعي از مدل هاي قابل حمل و نقل كوچك دستي تا ايستگاههاي زمين شناسي ساخته مي شوند.
به هر حال استفاده از GPS از كاربردهاي نظامي گرفته تا وسايل بازي الكترونيكي در حال گسترش است. احتمالاً در آينده كاربردهاي بيشتري از آن كشف خواهد شد. و امروزه GPS به عنوان امكانات قابل نصب مطرح است و در حال حاضر نیز در بسیاری از ماشین ها و تلفن های همراه وجود دارد که با داشتن نرم افزار های مناسب و بدون نیاز به اشتراک, می توان از آن استفاده کرد نظیر پیدا کردن موقعیت خود روی نقشه و پیدا کردن راه های جاده.
